Niels Vlieland zal zijn proefschrift in het openbaar verdedigen op donderdag 13 september 2018 in het Academiegebouw te Utrecht. Het juist bewaren van geneesmiddelen is belangrijk om de kwaliteit en daarmee de veiligheid en werkzaamheid te kunnen garanderen. Tot en met de apotheek worden geneesmiddelen onder gecontroleerde omstandigheden bewaard. Het is echter grotendeels onbekend of patiënten zelf hun geneesmiddelen thuis ook volgens de instructies bewaren. In dit proefschrift is bestudeerd in hoeverre patiënten thuis wel of niet voldoen aan de bewaarvoorschriften van verschillende geneesmiddelen, wat de onderliggende redenen daarvan zijn, en de mogelijke gevolgen van het niet goed bewaren van geneesmiddelen door patiënten thuis. De onderzoeken beschreven in dit proefschrift waren niet mogelijk geweest zonder de intensieve samenwerking tussen apotheek UMC Utrecht, de apotheek van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, en de afdeling farmaco-epidemiologie & klinische farmacologie alsmede UPPER van het departement farmaceutische wetenschappen van de Universiteit Utrecht. Het begeleidend team bestond uit Dr Helga Gardarsdottir (co-promotor), Dr Bart van den Bemt (co-promotor), Prof dr Marcel Bouvy (promotor) en Ephor kerngroepli Prof dr Toine Egberts (promotor).

De pdf van het proefschrift is op deze website te vinden onder het kopje ‘Onderzoek’ en ‘Proefschriften’.

Door het besturingssysteem van uw mobiele toestel regelmatig te updaten, zorgen Android en iOS ervoor dat uw toestel goed blijft functioneren en dat ook de beveiliging wordt geoptimaliseerd. Soms betekent een update echter dat bepaalde functionaliteiten van een app niet meer worden ondersteund.

Android heeft om de kwaliteit van apps te kunnen garanderen de eis gesteld dat nieuwe apps die in de Google Play store worden geplaatst per 1 november a.s. aan een bepaalde technische eis moeten voldoen. Apps die hier niet aan voldoen kunnen niet worden gepubliceerd. Apps die al in de Google Play store staan die niet aan deze technische eis voldoen kunnen vanaf 1 november niet meer worden geüpdatet als het toestel van de gebruiker een te oud besturingssysteem hanteert¹.

Kortom; als u een Android toestel gebruikt, zorg dan dat u uw besturingssysteem update naar minimaal Android 8+ en het liefst natuurlijk de meest recente versie. Hiermee beschermt u uw eigen gegevens en de apps die op uw toestel staan geïnstalleerd functioneren het beste!

Apple heeft eind 2017 de iPhone X op de markt gebracht. Deze heeft een iets andere interface dan u als Apple-gebruiker van voorgaande toestellen gewend was. Dit heeft consequenties voor de eisen waaraan apps moeten voldoen. Mocht de lay-out van de Ephor app niet kloppen op uw toestel, controleer dan of uw besturingssysteem up-to-date is. Bent u reeds in het bezit van een iPhone X? Dan is de app waarschijnlijk nog niet aangepast om juist te worden weergegeven op een iPhone X.

Mocht u de Ephor app nog niet op uw telefoon hebben, dan kunt u die gratis downloaden via Google Play store of de Appstore, ook is de app bereikbaar via www.ephorapp.nl

Ephor kerngroeplid prof.dr. Rob van Marum is door de Minister van VWS benoemd tot lid van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Hij volgt hiermee Ephor kerngroeplid dr. Paul Jansen op. Het CBG is verantwoordelijk voor de beoordeling, registratie en risicobewaking van geneesmiddelen voor menselijk gebruik. Prof.dr. Rob van Marum zal binnen het College vormgeven aan het speerpunt gerontofarmacologie. De ambtstermijn is 4 jaar en kan twee keer worden verlengd met 4 jaar door herbenoeming.

Eind deze maand zal er een update plaatsvinden van de Ephor app. Belangrijkste veranderingen zijn dat er nieuwe geneesmiddelen zijn toegevoegd en dat er een nieuwe lay-out is van het Ephor standpunt. De app bevat nu meer dan 50 middelen.

Het Ephor Nieuws Zomer 2018 is verzonden aan iedereen die zich hiervoor heeft ingeschreven. U kunt zich inschrijven voor het Ephor Nieuws door dit via het Contactformulier op de website kenbaar te maken. De Nieuwsbrief is ook op de website geplaatst onder Onderwijs/Info-Ephor Nieuws.

Kerngroeplid van Ephor, prof. dr. Koos Brouwers, schreef in het Pharmaceutisch Weekblad van mei 2018 het artikel: ‘Hypofosfatemie is risico bij intraveneus ijzerpreparaat.’ Vooral suikergebonden intraveneuze ijzerpreparaten kunnen een stijging van FGF23-spiegels veroorzaken, met hypofosfatemie als gevolg. Om hypofosfatemie te voorkomen kan het nuttig zijn eerst de vitamine D-status te bepalen en een eventueel tekort aan te vullen. Bij klachten van hypofosfatemie is het zinvol de fosfaatconcentratie te bepalen. Het volledige artikel is te vinden onder het kopje ‘onderzoek’ en vervolgens ‘artikelen’.

Ouderen in de tweede lijn bij de richtlijn Polyfarmacie bij Ouderen is gereed en gepubliceerd in de richtlijnendatabase. Het addendum beoogt nadere invulling te geven aan de uitvoering van medicatiebeoordeling in de 2e-lijn, aanvullend op de 1e-lijns medicatiebeoordeling. Adviezen uit het addendum moeten leiden tot reductie van het risico op onbedoelde schade door polyfarmaciedoor het optimaliseren van de farmacotherapie tijdens opname.
Daarbij komen de volgende punten aan bod:

• Hoe te handelen op het moment dat een oudere patiënt wordt opgenomen in het ziekenhuis.
• Wat kan er gedaan worden om schade door medicatie tijdens opname te voorkomen.
• Hoe kan de kans op medicatie gerelateerde problemen na ontslag uit het ziekenhuis verminderd worden.

Op 28 maart 2018 promoveerde Tim Schutte op het proefschrift ‘Learning in a student-run clinic – a new concept to improve medical education in pharmacotherapy’. In dit proefschrift beschrijft hij de opzet van een studentenpoli in het kader van farmacotherapie onderwijs. Hij toont aan dat de studentenpoli een haalbaar concept is met als resultaat tevreden patienten, studenten en supervisoren. Het concept is bruikbaar in verschillende omgevingen (polikliniek interne geneeskunde, huisartsenpraktijk, samenwerking met bijwerkingencentrum Lareb). De factoren die ten grondslag liggen aan het leren in de studentenpoli zijn verantwoordelijkheid, authenticiteit en samenwerken. Hij concludeert dat bij toekomstige onderzoeken naar farmacotherapie-onderwijs verantwoordelijkheid bij het leren op de werkplek een belangrijk thema is. Daarbij is het noodzakelijk om betrouwbare uitkomstmaten te identificeren voor toekomstig onderzoek. Het volledige proefschrift is te vinden via deze link:  http://dare.ubvu.vu.nl/handle/1871/55604

Binnen het CBG loopt een project, geïnitieerd door het Expertisecentrum Pharmacotherapie bij Ouderen (Ephor),waarbij informatie over geneesmiddelen bij ouderen centraal staat. De doelstelling van dit project is het verzamelen van geneesmiddelenonderzoek bij ouderen, bij voorkeur ouder dan 75 jaar, en de informatie beschikbaar stellen aan artsen, apothekers en andere zorgprofessionals. Momenteel komt de informatie uit openbare bronnen, zoals de SmPC en literatuur. In de toekomst zullen de registratiedossiers en de EPAR ook worden geraadpleegd.

Oud-College lid Paul Jansen is voortrekker van dit project, waarbinnen Dianne Noppe al een aantal jaar actief is. Recent zijn Babs Fabriek en Hilda Kuin aan het team toegevoegd. Zij gaan informatie over geneesmiddelen bij ouderen verzamelen, wat aangeboden wordt aan het Farmacotherapeutisch Kompas en het Informatorium Medicamentorum. Daarnaast komt de informatie op de website van Ephor en in de EPHOR-app. Deze app is recent ontwikkeld en is gratis te downloaden in de Apple Store en Google Play store en ook toegankelijk via www.ephorapp.nl.

Op de foto van rechts naar links: beats Fabriek, Hilda Kuin, Dianne Noppe en Paul Jansen. Op het scherm de Ephor app.

Op 10 april 2018 gepromoveert Kris van Keulen op het proefschrift: ‘Antipsychotics, delirium and glucose in older patients’. In dit proefschrift beschrijft zij de wisselwerking tussen antipsychotica, delier en de glucose homeostase in de oudere algemene populatie en bij oudere patienten opgenomen in het ziekenhuis op niet-IC afdelingen en bij IC-patienten. Zij concludeert dat glucoseontregelingen een bijwerking kunnen zijn van antipsychotica bij ouderen. De pdf van het proefschrift is op deze website te vinden onder het kopje ‘Onderzoek’ en ‘Proefschriften’.